Yargı Reform Adımlarıyla Güçleniyor

Bu fıkraya göre idare “gizli” kaydıyla mahkemeye bir takım belgeler sunmuşsa mahkeme bu belgeleri dikkate alacak, yani kararını bu belgelere dayanarak verebilecek ama bu bilgi ve belgeleri davacıya göstermeyecektir. Maddesinin ilk fıkrası; “Daireler veya Daireler Kurulu, bakmakta oldukları davalara ait her çeşit incelemeleri kendiliklerinden yapabilecekleri gibi, tayin edecekleri süre içinde, lüzum gördükleri evrakın gönderilmesini ve her türlü bilgilerin verilmesini taraflardan ve ilgili diğer yerlerden…”  isteyebileceğini düzenlemektedir. Adil yargılanma hakkının birinci şartı, yargılamanın bir “mahkeme” tarafından yapılmasıdır. Askeri Yüksek İdare Mahkemesi, içinde hakim sınıfından olmayan üyeler bulunsa da, Anayasada “yargı” bölümünde düzenlenmiş olup  bir “yargısal rol” ifa etmekte ve bir “adli fonksiyona” sahip bulunmaktadır. Diğer bir ifadeyle belli bir usûl izleyerek ve hukuk kurallarına dayanarak kararlar vermektedir.

Mülki teşkilata tabi olan jandarma iç güvenlik birliklerinin genel olarak görev ve sorumluluk alanı; polis görev alanının dışı olup, bu alanlar il ve ilçe belediye sınırları dışında kalan ya da polis teşkilatı bulunmayan yerlerdir. Kurallar aynızamanda masumiyet karinesini de aykırı düşmektedir, zira yargı organı dışındabir erk ve birim suç isnadında bulunamaz. Yürütme organı neyin suç olup,olmadığına karar verme yetkisine sahip değildir. Aksi bir düşünce, yargıyetkisinin başka kuvvetlere verilmesi anlamına gelir ki, bu durum dademokrasinin temel ilkelerinden olan kuvvetler ayrılığının anlamsız halegelmesine yol açar. Kararda, anılanmaddenin şeklî anlamda bir kanun ve erişilebilir nitelikte olduğu hususundatereddüt bulunmadığı belirtilmekle birlikte söz konusu maddenin hukuki güvenlikve belirlilik ölçütlerini taşıyıp taşımadığı üzerinde durulmuştur (KeskinKalem Yayıncılık ve Ticaret A.Ş. ve diğerleri, §§ 91, 92). Kuralda yer sağlayıcılık bildiriminde bulunmayan veya5651 sayılı Kanun’daki yükümlülüklerini yerine getirmeyen yer sağlayıcıhakkında Başkan tarafından yüz bin Türk lirasından bir milyon Türk lirasına kadaridari para cezasının uygulanması öngörülmüştür. Kural, Kanun’daki yükümlülüklerini yerine getirmeyenyer sağlayıcı hakkında idari para cezası verilmesini öngörmek suretiyle teşebbüs özgürlüğüne sınırlama getirmektedir.

• Jandarma adli kolluk makam ve memurları bu yetkiye doğrudan sahip değildir.
• Bu durumda başkaca bir kritere başvurmaya gerek yoktur.
• Seferberlik ve savaş haline ilişkin konularda, bu yönetmeliğin 139 uncu maddesine uyulur.

Mevzuatımız uyarınca, otel, pansiyon, lokanta ve bar gibi işletmeler, umuma açık istirahat ve eğlence yerleri sınıfında yer alır. Umuma açık istirahat yerleri, kişilerin tek tek veya toplu olarak eğlenmesi ve konaklaması için açılan yerlerdir. Bu işletmeler bakımından da Yönetmelik’te belirtilen şartların sağlanması zorunludur. İlaveten, bu işletmeler, Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu uyarınca da denetlenir. Bu sınıfta yer alan işletmelerde, kumar oynatılması; uyuşturucu üretilmesi, satılması; genel ahlâka aykırı mostbet oynatılması, film izletilmesi gibi eylemler yasaktır. Bu yasakları ihlal ettiği tespit edilen işletmeler, otuz günü geçmemek üzere faaliyetten men edilebilir. [322] Sağlam, s.160; Sancakdar, tek fiile tek ceza verilmesi ilkesinin aynı fiilin, aynı kurumca birden fazla cezalandırılamayacağı anlamına geldiğini, bir fiil ile birden fazla kurum düzeni ihlal edilmişse, bu halde her kurum açısından ayrı ayrı ceza uygulanabileceğini belirtmektedir. Örneğin hukuk fakültesinde kısmi statüde görev yapan ve aynı zamanda baroya kayıtlı avukat olarak çalışan bir öğretim üyesinin disipline aykırı bir fiili her iki kurum açısından suç oluşturuyorsa iki ayrı ceza verilmesi söz konusu olabilecektir (Sancakdar, s.312; Aynı görüş, Akyılmaz, s.388; Kaya, Disiplin, s.71).

Burada bir hususa daha işaret etmekte fayda görülmüştür. Maddesindeki; “…İdare kişi hürriyetinin kısıtlanması sonucunu doğuran bir müeyyide uygulayamaz.” genel ilkesinden sonraki “Silahlı Kuvvetlerin iç düzeni bakımından bu hükme kanunla istisna getirilebilir.” hükmü yasama organına izin veren bir düzenlemedir. Başka bir ifadeyle yasama organı, AsCK’daki disiplin amirlerine oda hapsi cezası verebilme yetkisini düzenleyen hükümleri yürürlükten kaldırdığı taktirde, Anayasaya aykırılık söz konusu olmayacaktır. Burada irdelenmesi gereken bir sorun, disiplin amirlerince verilen tüm disiplin cezalarının yargı denetimi dışında olup olmadığıdır. AYİM bir kararında[724]; 1602 sayılı Kanunun 21. TSK’da hangi disiplin cezalarının kimlere verilebileceği,  failin rütbe ve statüsüne, ve disiplin amirinin rütbelerine göre değişmektedir. Ayrıca oda ve göz hapsinin infazı konusunda da, ceza verilen kişinin rütbesine göre bazı farklıklar vardır. AİHM’nin içtihatlarında ortaya koyduğu kriterlere göre, objektif ve orantılı nitelikteki bu farklı uygulamalar AİHS’nin 14.

Sosyal ağ sağlayıcıların Türkiye’deki kullanıcılarınınverilerini Türkiye’de tutma yönünde alabileceği gerekli tedbirlerin ortayakonulmamış olması hukuki belirlilik ilkesinin açık, net anlaşılır veuygulanabilir olmasını karşılamamaktadır. Maddesine göre temel hak ve özgürlüklereyönelik sınırlamaların ölçülü olması zorunludur. İptali istenen kural iledüzenlenen idari para cezaları başta mülkiyet hakkı olmak üzere yersağlayıcıların pek çok anayasal hak ve özgürlüğüne müdahale oluşturmaktadır.Yer sağlayıcılara yasada yüklenen trafik bilgilerini tutma, erişim engelleme veiçerik çıkarma kararlarını uygulama gibi yükümlülükler öngörülmüştür. Buyükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde verilecek idari para cezasının altsınırı yapılan değişiklikle yüzbin Türk Lirasına yükseltilmiştir. Bu cezanınmiktarı bir milyon Türk Lirasına kadar olabilecektir ve bu konuda tüm yetki BTKbaşkanına verilmiştir. Maddesinde “Herkes, dilediği alandaçalışma ve sözleşme hürriyetlerine sahiptir. Söz konusu madde kapsamında teşebbüs özgürlüğügüvence altına alınmıştır. Bu hakka yönelik müdahalelerin de kanunlaöngörülmesi zorunludur. Ne var ki, yukarıda açıklanan belirsizlik bu hakbakımından da kanunla müdahale ilkesine aykırılık oluşturmaktadır ve kural bunedenle Anayasanın 48. Askeri Ceza Kanunu’nun “Cezanın Katileşmesi” başlıklı 181’nci maddesi, cezanın resmi olarak tebliğ edilmesiyle kesinleşeceğini belirtmektedir.

Uzman jandarmaların yükselme,izin,sicil,ödül işlemleriyle meslekten ayrılmaları konularında uzman jandarma kanunu hükümleri uygulanır. Jandarma sınır birliklerinin görev ve sorumluluk bölgesinde, meydana gelen sınır tecavüzleri ve kaçakçılık olayları sınır makamlarına sözlü ya da yazılı olarak bildirilir. Önemli olaylar daha sonra yazı ile doğrulanır. Diğer makamların Jandarmanın görevi ile ilgili olan, istekleri, o yerin mülki amiri kanalı ile Jandarmaya görev olarak verilir. Jandarmaya yapılacak ve askeri yargıya tabi suç ihbar ya da şikayetleri, sanığın amiri olan makama gönderilir. Seferberlik ve savaş haline ilişkin konularda, bu yönetmeliğin 139 uncu maddesine uyulur. Jandarmanın, askeri makamlarla ilişkisi; eğitim-öğretim, disiplin, sıkıyönetim, seferberlik ve savaş hali ile askeri suçlar yönündendir.

Söz konusu fıkralarda yer alan “…içeriğinçıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi…” ibaresi dava konusukurallardan birini oluşturmaktadır. Dava konusu kurallarda öngörülentedbirin ceza yargılaması sürecinden kopuk ve Başkan tarafından yapılacak birsuç tespitine bağlı olarak uygulanan nihai bir tedbir niteliğinde olduğuanlaşılmaktadır. Başkan tarafından uygulanan idari tedbir, tedbirinuygulamasının gerekçesini oluşturan suçla ilgili olarak başlatılan cezasoruşturması sürecinde gözden geçirilememekte, yargılama mahkûmiyet dışında birhükümle neticelense bile içeriğin çıkarılması kararı ayakta kalmaya devametmektedir. Bu durumda, masumiyet karinesinin birinci boyutunu oluşturan ve birkimsenin suçlu olduğu kesinleşmiş bir mahkeme kararıyla tespit edilene kadarona suçlu gibi muamele edilemeyeceğine ilişkin güvence anlamsız hâlegelmektedir. Yer sağlayıcıların yükümlülükleri anılan Kanun’un 5.maddesinde düzenlenmiştir. Bu çerçevede yer sağlayıcıların söz konusu maddenin(1) numaralı fıkrası uyarınca yer sağladığı içeriği kontrol etmek veya hukukaaykırı bir faaliyetin söz konusu olup olmadığını araştırma yükümlülüğü, (2)numaralı fıkrasına göre yer sağladığı hukuka aykırı içeriği Kanun’un 8. Maddesinde hak arama özgürlüğükapsamında yer alan mahkemeye erişim hakkı için herhangi bir sınırlama nedeniöngörülmemiş olmakla birlikte Anayasa’nın başka maddelerinde yer alan hak veözgürlükler ile devlete yüklenen ödevler özel sınırlama sebebi gösterilmemişhak ve özgürlüklere sınır teşkil edebilir. Dolayısıyla hukuk devletinin temel gereklerinden biri olanyasaların belirli olması ve hukuk sisteminin kendi içinde tutarlı birbiriyleuyumlu kurallar içermesi ilkesinin açıkça ihlal edildiği ortadadır.

Google AFS reklamlarının OTONET’e yönlendirilmesi esnasında Google KULLANICILARIN tarayıcısına çerez yerleştirebilir veya bunlarda yer alan çerezleri okuyabilir veya bilgi toplamak amacı ile web işaretleri kullanabilir. Sistemle ilgili sorunların tanımlanması ve “Portal”da çıkabilecek sorunların ivedilikle giderilebilmesi için, OTONET, gerektiğinde kullanıcıların IP adresini tespit etmekte ve bunu kullanmaktadır. IP adresleri, kullanıcıları genel bir şekilde tanımlamak ve kapsamlı demografik bilgi toplamak amacıyla da kullanılabilir. Bu yönetmeliğin mali hükümleri hakkında 832 sayılı Sayıştay Kanununun 105 nci Maddesine göre Sayıştayın uygun görüşü alınmıştır. Birlik komutanları ve kurum amirleri; birlik ve kurumlarını; personel, istihbarat, harekat – eğitim, lojistik konuları ile barış ve sefer görevlerini kanun ve nizamlara uygun olarak yürütüp, yürütmediklerini saptamak için denetler. Jandarma Genel Komutanlığı teşkilatınca yapılan devlet harcamaları 2803 sayılı Kanunun 6 ncı Maddesi çerçevesinde Jandarma Genel Komutanı tarafından görevlendirilecek özel müfettişler eliyle de denetlenebilir. Jandarma Genel Komutanlığının bütçesi, İçişleri Bakanlığının bünyesinde olmakla birlikte, Genel bütçe yapısı içinde bağımsız bir “FONKSİYON” ifade eder ve bu Bakanlık Bütçesinden ayrı olarak düzenlenir. Bu tür işten el çektirme ya da görevden uzaklaştırmalar açığa alınma olmayıp, onun hukuki ve mali sonuçlarını doğurmaz.